Rijnlands organiseren: kappen, schrappen, vertrouwen en bouwen!

Als organisatie-activisten komen wij bij veel verschillende type organisaties (meestal bedrijven, gemeenten, onderwijs en zorginstellingen). En we merken steeds meer dat het overal rammelt. Wie je ook spreekt, het kraakt, het is te druk, er zijn te weinig mensen, etc. Medewerkers voelen zich overspoelt door dagelijkse verplichtingen die niet echt bijdragen aan het werkplezier en de productiviteit daar mee negatief beïnvloeden. Bij veel collega's ontstaat een behoefte om ‘het’ anders te gaan doen. Een vooralsnog latente behoefte, omdat er vaak niet echt iets mee gebeurt, behalve dat er veel over wordt gemopperd, er soms formeel over wordt gepraat en informeel soms letterlijk in de wandelgangen. Populair is om een adviesbureau een onderzoek te laten doen wat er aan de hand is en wat eraan gedaan kan worden, maar ook dat blijft veelal papierwerk.

Waarom het kraakt heeft meestal te maken met het gegeven dat medewerkers het organiseren uit de hand hebben laten glippen en zijn vergeten waarom ze doen wat ze doen. Het is dan belangrijk om even een stapje terug te doen en de (1) Collectieve Ambitie (CA) opnieuw leven in te blazen. Je realiseren waarom je bestaat en bedenken op welke wijze je die Collectieve Ambitie samen gaat realiseren. Zo (re)organiseer je je organisatie met een Rijnlandse bril op. Rijnlands organiseren vraagt ook om een structuur. Hé, denk je dan; een structuur is toch Angelsaksisch? Nee hoor, een basisstructuur is voorwaarde om het goed te organiseren; minimale structuur en maximale flexibiliteit, een belangrijk fundament onder het Rijnlands organiseren. Rijnlands organiseren gaat over het samen realiseren van die gezamenlijke missie (CA). Die wordt in de (2) Werkgemeenschap gerealiseerd door vakmensen uit de frontlinie die worden ondersteund door professionals vanuit de (4) Ondersteunde Dienst(en). 

Dat veel niet goed genoeg wordt georganiseerd s wel duidelijk. We lezen over bullshit-banen, onderwijzers, agenten en verpleegkundigen die meer dan 40% van hun tijd bezig zijn met administratieve handelingen. Ook in het bedrijfsleven is de administratieve druk en het doen wat er bedacht is door anderen eerder toe- dan afgenomen. Het goed organiseren heeft echt de laatste jaren te weinig aandacht gehad. Je organisatie is immers je gereedschap om je werk goed te doen! Het geheim? Redeneer niet vanuit 'het systeem' (de verticale hark), maar vanuit de leefwereld.

Er is een fundamenteel verschil of je een Angelsaksische of Rijnlandse (5) Besturingsfilosofie hanteert. Als je kiest voor #Rijnlands investeer je in Vakmanschap, Verbinding en Vertrouwen (V3). Je investeert in het bevorderen van verbinding binnen een organisatie wat leidt tot betere samenwerking en communicatie. Je benadrukt het belang van de ontwikkeling en waardering van vaardigheden en kennis. En je gaat ervan uit dat vertrouwen de basis vormt voor autonomie en verantwoordelijkheid.

Je kapt en schrapt de verticale schotten en lagen tussen en boven mensen. Je helpt mensen (horizontaal) samen te werken, elkaar te vertrouwen, te bouwen op die drie V's. Scheiding tussen beleid en uitvoering (verticaal) is voorbij. Besturen op afstand is voorbij. Besturen betekent dat medewerkers en teams zichzelf helpen en elkaar besturen en ontwikkelen. Je gaat van ‘voor mensen denken’ naar ‘samen bedenken’. 

Wil je Rijnlands organiseren dan is het goed je serieus te verdiepen in wat dat precies betekent. En dan samen met de medewerkers uit de (3) Voorste Linie (tussenwerkers) en uit de ondersteuning samen te gaan bedenken wat er allemaal wel of niet meer georganiseerd moet worden om gezamenlijk die Collectieve Ambitie te gaan realiseren, waar het allemaal mee begon.