'Rijnlands Organiseren' (HBO-studieboek) onderweg!

Samen met Jaap Jan Brouwer, Harold Janssen en Mathieu Weggeman - het moest er eens van komen - ligt in februari 2021 een studieboek 'Rijnlands Organiseren' voor het Hoger Beroeps Onderwijs (HBO-bedrijfskunde) klaar. Zijn we erg blij mee, ... dankzij uitgeverij Boom. Mag ook gezegd worden. Rijnlandse organisatiekunde wordt soms gezien als een vorm van bedrijfskunde met een politieke dimensie. De traditionele bedrijfskundige leer  - primair gericht op efficiëntie en aandeelhouderswaarde creëren - wordt na ongeveer 40 jaar inslijpen gezien als objectief en het kan nu eenmaal niet anders (een natuurwet).

Soms horen wij ook: 'Ik heb iets tegen dat woord Rijnlands, ik wil dat niet gebruiken.' Daarom hebben we het wel eens 'Nieuw (Europees) Organiseren (2011) of Anders Organiseren (2014) genoemd. Maar het klopt inderdaad dat de Rijnlandse organisatiekunde fundamenteel anders is dan de standaard manier van organiseren: efficiëntie is ook belangrijk, maar niet ten koste van de menselijke waardigheid en maatschappelijke waarden (zoals het milieu). De efficientie als graadmeter vooraf, ... gaat ten koste van de waardigheid van mens, dier en milieu. En verwar het niet te gemakkelijk met look-a-likes. Een fout die wijzelf in het begin (voor ons vanaf 1997) hebben gemaakt was alsmaar de Rijnlandse equivalent boetseren met de Angelsaksische tegenhanger als vertrekpunt. Studenten hebben recht op het origineel. Ons boek zit zo in elkaar dat het voor de niet-student ook prima te volgen is.

Het boek kent 11 hoofdstukken waarvan er 2 op de bijbehorende website staan en 9 op papier. De hoofdstukken eindigen met 'verder lezen en kijken'. De lezer krijgt een individuele code zodat hij kan inloggen en de student kan daar tevens de oefeningen zien om het 'Rijnlands Organiseren' als vak onder de knie te krijgen. In hoofdstuk 10 staan een aantal speelfilms en documentaires met toelichting zodat de verschillen tussen Rijnlands en AngloAmerikaans goed herkenbaar zijn. Een mooi Nederlands voorbeeld is 'Alles van Waarde' (2012) van de Nederlandse cineast Frans Bromet. In hoofdstuk 11 staan Rijnlandse organisaties die graag gebruik zouden willen maken van stagiaires en  afstudeerders die het Rijnlands verder willen helpen. De beide laatste hoofdstukken zullen vaker dan de andere negen worden ge-update. Vandaar online beschikbaar.

Aan de studenten wordt gevraagd met het gedachtegoed te oefenen per hoofstuk. Waarom? Rijnlands is net als autorijden. Je moet het ook in vezels krijgen. Als je hoofd te lang bezig is met het aansturen van je benen, is de kans op ongelukken groter. De benen weten op een gegeven moment zelf wel wat ze moeten doen. Door oefenen, doordenken, doorvoelen, stagelopen en afstuderen word je een vakman (m/v). Het vak in de vingers krijgen, geen trucjes toepassen. Er is maar één veranderkundig instrument en dat ben je zelf. Bedrijfskundigen zijn breed georiënteerd, daar hoort ook vakmatige trots en schaamte bij om het verschil te kunnen en ... te willen maken. Juist een tanker moet niet op de klippen kunnen lopen.