De leuning kraakt

We zijn als maatschappij de weg kwijt, we zijn ons houvast verloren. Waar is de leuning die ons houvast biedt en zorgt dat wij samen verder kunnen? Hoe gaan we ons weer verbinden? Premier Jacinda Ardern van Nieuw-Zeeland werd met ruime meerderheid verkozen omdat zij erin geslaagd is mensen te verbinden. De wijze waarop zij erin geslaagd is om mensen te verbinden in situaties waarin polarisatie om de hoek ligt, is spreekt mij enorm aan. Verbinden is een heel belangrijk principe binnen het Rijnlands gedachtegoed. 

De laagdrempeligheid waarmee ook bijvoorbeeld de echtgenote van Ardern bij zijn huis rondliep en de aanwezige journalisten trakteerde op hapjes, roept een vriendelijke en uitnodigde sfeer op. Het doet mij denken aan Job Cohen, die in Amsterdam bleef rondfietsen tijdens de verkiezingen en aanspreekbaar bleef. Waar is onze leuning dan gebleven vraag ik me wel eens af. Wat was dan die leuning en waarom ervaren we die niet meer?

Gisteren was ik bij een bijeenkomst ‘Meeting Minds’, georganiseerd door Maaike Rotteveel. We waren met ongeveer 14 mensen met allemaal verschillende achtergronden. De digitale bijeenkomst was zo ingericht dat drie mensen hun verhaal vertelden en de anderen plusten daarop, vulden dat aan met hun ervaringen. Ik was de laatste en kon daardoor tot aan het eind toe luisteren. Pas toen was het mijn beurt om aan te vullen. Mijn papier vulde zich met aantekeningen en ik merkte dat ik het in mijn hoofd aan het ordenen was. Ik probeerde er een overzicht van te maken. De gesprekken waren mooi; er sprak een enorme betrokkenheid uit ieders verhaal en tegelijk was iedereen een ordening aan het toelichten of vertellen. Iedereen gaf op zijn of haar eigen wijze invulling aan ordening en betekenisgeving. En daar zit voor mij weer dat houvast. Wat is dan die basis waarop wij waarde toekennen aan dat wat er gebeurt? Of dat wat je wil faciliteren? Wat is het houvast?

Jacinda Ardern is erin geslaagd een houvast voor de mensen in Nieuw-Zeeland te creëren. Wat zou er nodig zijn om hier dat houvast te maken? We voelen in de huidige maatschappij dat het niet klopt en we willen er echt iets aan doen. De vraag is of de wijze waarop we reageren, dat oplevert wat we graag willen of dat we alleen aan symptoombestrijding doen. Zoals bankiers een ethische verklaring laten ondertekenen na de kredietcrisis, het invoeren van de Balanced Scorecard, 7S-en, The Why van Sinek, Henry Mintzberg, Nieuw Organiseren, Het nieuwe werken, Black Belt Certified Scrum, Agile, Situationeel Leiderschap, Liquid Leadership, Deep Democracy, Socratisch Leiderschap. Het zijn strategieën die op zich veel waardevols in zich hebben, maar niet die houvast geven waar we eigenlijk naar op zoek zijn.

Wat er volgens mij ontbreekt is de basis, het houvast, de kapstok, waar we het allemaal aan ophangen. Wat we als logisch aannemen. Waar we ons aan kunnen vasthouden. Voor mij begint dat met de vraag of jij met een Rijnlandse of met een Angelsaksische bril naar de wereld kijkt en hoe jij daardoor betekenis geeft aan dat wat je ziet? Leren kijken door de Rijnlandse bril heeft voor mij zeker wat toegevoegd waardoor ik op een andere manier betekenis ben gaan geven aan de dingen die ik doe.

In de organisaties waar ik met het Rijnlands gedachtegoed aan de slag mag, zie ik dat de frontlinie (in de meeste organisaties heet dat 'de werkvloer') steeds meer zelfvertrouwen krijgt. Dat ze initiatief gaan nemen, dat de ogen weer gaan glimmen, dat het ziektecijfer daalt, dat de trots groeit en er een vriendelijke en uitnodigende professionele sfeer ontstaat, die iedereen voelt als hij/zij langskomt. Bezoekers zeggen dan: ‘Goh, het Rijnlands gedachtegoed staat hier niet alleen op papier’. Rijnlands kan in de samenleving en dus ook in jouw organisatie, een kapstok bieden om het anders te gaan doen. Met vakmanschap en met verbinding.

Neem contact met ons op als je er meer van wil weten. Wij vertellen er graag over en delen graag onze kennis en expertise.