Het Rijnlandse Model (het 1e boek daarover)

Mensen en organisaties (werkgeversverenigingen en politieke partijen) zeggen nogal gauw tegenwoordig dat ze gaan voor het Rijnlands model, waarbij ze een deel van het model aan zien voor het geheel, en waarbij ze de slag naar Rijnlands organiseren niet maken.

De lange Inleiding van het boek is helder. In plaats van hypotheses naar voren te brengen kijkt hij naar wat er in verschillende kapitalistische landen wordt gedaan aan bepaalde vraagstukken. Dan blijkt dat het kapitalisme zich in twee richtingen heeft ontwikkeld: in twee modellen die met elkaar wedijveren. Het voornaamste doel van zijn boek is aan te tonen dat er naast het Angelsaksische nog een ander model is. Hij noemt dat het Rijnlands model. De twee modellen komend voort uit hetzelfde systeem, het gaat om twee tegenovergestelde kapitalistische denkwijzen binnen (!) hetzelfde liberalisme

Hoofdstuk 1 gaat over het ogenschijnlijk succes van het Angelsaksisch model. Achter de spotlights gaat een heel andere werkelijkheid schuil, waar hoofdstuk 2 over gaat. In Hoofdstuk 3 zoomt hij in op het financiële verhaal. In Hoofdstuk 4 geeft hij aan hoe hij de twee modellen in zijn eigen wereld van de verzekeringen terugziet. Hoofdstuk 5 van zijn boek: Ander kapitalisme, gaat dan geheel over Rijnlands kapitalisme. Het is overigens net als met de democratie op politiek gebied: het is het slechtste economisch systeem, op alle andere systemen na.

Michel Albert beschrijft in Hoofdstuk 5 hoe het Rijnlandse model op acht punten verschilt van het Angelsaksische model:

• De overheid stuurt de markt ipv dat de markt de overheid stuurt 
• Een bancair kapitalisme ipv beurs-gedomineerd
• Netwerken van wederzijdse belangen ipv ieder voor zich 
• Stakeholders ipv Shareholder. Hier ligt bij de werkgevers en in de politiek de nadruk op.
• Loyaliteit en scholing als investering ipv als kostenpost 
• Ordoliberalisme ipv neoliberalisme
• Machtige en verantwoordelijke vakbonden ipv Verdeel en heers
• Gemeenschappelijke waarden ipv ieder zijn eigen waarden

 Het bovenstaande gaat over de macro-maatschappelijke context van Rijnlands organiseren op mesoniveau, het alternatief voor Angelsaksisch organiseren:

• De werkgemeenschap staat centraal in plaats van de aandeelhouder 
  
• Van voor naar achter in plaats van boven naar beneden organiseren
  
• Leiding over geven aan de professional in de voorste linie in plaats van  leidinggeven
  
• Vertrouwen in plaats van controleren.

Deze website richt zich met name op het Rijnlands organiseren (het meso-niveau). Je zo organiseren dat je de menselijke waardigheid als uitgangspunt kunt nemen en je organisatie zo inricht dat de bijwerkingen niet erger worden dan de bedoeling. Ons kapitalisme kost soms meer geld dan je lief is.

Sjaak Evers